Веста ја објави руската агенција РИА во текст со наслов „Русија ќе добие нуклеарна база во Србија“. Понатаму во текстот на руската агенција не се наведуваат деталите од споменатите преговори, но новинарот Сергеј Савчук анализира дали на Србија воопшто и е потребна нуклеарна централа.

„Би се рекло зошто на Србите им е потребна нуклеарна централа, објектот е исклучително скап и од наука и од финансиски аспект. Познато е дека проектот на белоруската нуклеарна централа го чинеше Минск десет милијарди долари, кои Москва ги издвои во форма на поволен заем. За Белград, чиј надворешен долг е близу 36 милијарди, изградбата на нуклеарна централа може да биде капка која ќе го потопи државниот буџет. Освен тоа, Србите не само што целосно ги задоволуваат сопствените потреби за електрична енергија – неверојатен луксуз во пандемиската Европа, туку се продаваат и во странство. Според резултатите од 2020 година, Србија извезла шест терават-часови, од кои една третина отишле во Чешка, дваесет проценти во Словачка, а остатокот го купиле по опаѓачки редослед Северна Македонија, Унгарија и Бугарија. Од оваа извозна ставка Белград заработил речиси 50 милиони долари“, наведува авторот во текстот.

Но, со оваа постапка Србија систематски ја губи позицијата на европскиот пазар за снабдување со електрична енергија, а со тоа и политичкото значење.

Веднаш штом беше официјално објавено дека проектот Турски тек е одобрен, Белград веднаш аплицираше за учество во него. Покрај тоа, изградбата на српскиот дел од 400 километри, вклучувајќи го и ископот под нивото на каналот Дунав, беше завршена за рекордни 32 дена. Денеска овој дел од „протокот“ е веќе во функција и преку него секојдневно се доставува природен гас до Унгарија, што и овозможи на Будимпешта да одбие транзит низ територијата на Украина, со која има долгогодишен конфликт поради нарушување на правата на Закарпатите. Од јануари годинава Газпром започна дополнителни испораки на гас за Босна и Херцеговина, а Србија повторно е клучна транзитна земја.

Доколку Полска може да смета на значителна финансиска помош од Брисел во својата енергетска транзиција, Србите можат да се потпрат само на себе, пишува агенцијата.

Токму поради таа причина, Александар Вучиќ присуствува на сите клучни настани, на овој или оној начин поврзани со енергетиката во Русија.

Тој пред точно еден месец учествуваше на руската енергетска недела на која се сретна со Владимир Путин и ја опиша ситуацијата со струјата во Европа како „страшна“ поради наглиот скок на цените.

Уште еден настан кој успеа да остане незабележан поради големите полемики и бескрајните дискусии што се водеа околу гасоводот Северен тек 2, е достигнување на проектираниот степен на производство на белоруската нуклеарна централа.

И покрај ветениот колективен бојкот, белоруските мегавати се покажаа како витални за Украина, па дури и за традиционално непријателскиот Балтик. Русија спроведе сложен технички проект во самиот центар на Европа и со само неколку реактори ја промени не само енергетската, туку и прекуграничната политичка рамнотежа, а Белорусија стана клучен играч во регионот.

Се разбира, пишува РИА, Русија не може да си дозволи да работи по советски метод, кога сојузниците во Варшавскиот блок практично беа преплавени со пари, но Росатом и Министерството за финансии несомнено ќе најдат предлози кои би биле корисни за двете страни. На крајот на краиштата, нуклеарната централа не е куќа во компјутерска игра која може да се изгради со притискање на копче, а животниот век на модерната нуклеарна централа е најмалку педесет години.

Сведоци сме на историска промена, кога политичкото влијание долги години не беше определено со распоредување на друга воена база, туку со изградба на клучни производствени капацитети, не само способни да донесат профит на земјата, туку и да ѝ овозможат да го покаже својот сила на соседите.

Србија не беше прва што го сфати тоа, но имаше доволно независност и здрав разум за да донесе правилен заклучок, се наведува во текстот на агенцијата РИА.

Потсетуваме, Александар Вучиќ вчера пристигна во Соча, каде денеска се сретна со рускиот претседател Владимир Путин